#158: Koffie en energydrinks geven géén energie! Integendeel: ze putten je uit

Dit is geen anti-koffie of pro-thee verhaal. Iedereen mag van mij koffie drinken. Maar in deze blogpost bespreek ik wel wat het drinken van koffie of energydrinks met je doet, en wanneer je moet gaan oppassen.

Veel mensen denken dat je energie krijgt van koffie, cola of energydrinks, maar niets is minder waar. Die energie zit helemaal niet in dat drankje. De energie die je er van “krijgt” komt in werkelijkheid uit je eigen lichaam. De cafeïne (en suiker) zorgen er alleen maar voor dat je lichaam een kleine stressreactie afgeeft en vervolgens stoffen als adrenaline gaat produceren. Hierdoor voel je je iets wakkerder en energieker. Vervolgens ga je meer doen of harder werken, want je voelt je tijdelijk lekker.

De energie die dit kost wordt door je lichaam zelf geleverd, uit je eigen reserves, en komt dus niet uit het drankje. De naam “energiedrank” is dus misleidend. Je verbruikt juist extra energie en hebt vervolgens ook weer extra rust, slaap en gezond eten nodig om deze energie weer aan te vullen.

Energie

Als je cafeïne (of andere middelen) gebruikt om je wakkerder of energieker te voelen dan onderdruk je het natuurlijke signaal van je lichaam dat je moe bent. Dit is een slecht idee, want als je moe bent dan moet je eigenlijk juist rusten en NIET doorgaan. Cafeïne innemen is net alsof iemand jou een por in je zij geeft, telkens als je bijna in slaap valt. Je lichaam schrikt, en je bent door de afgegeven stresshormonen weer een tijdje wakker. Maar je krijgt écht geen gratis extra energie van die por.

Als je jezelf blijft porren met cafeïne dan gebruik je meer energie en moet je eigenlijk ter compensatie daarna ook meer rusten en slapen dan normaal. Niemand doet dat natuurlijk, en men gaat gewoon door met werken, studeren, huishouden, sporten, de kinderen rondzeulen, uitgaan en/of te laat naar bed gaan. En dan komt er nog een extra probleem bij kijken: je slaapt iets minder goed als je cafeïne gebruikt. Hierdoor neemt de herstellende functie van het slapen af. Om dat te compenseren moet je dan eigenlijk nóg meer gaan rusten en slapen, maar dat doe je niet. Integendeel: de kans bestaat dat je méér cafeïne gaat nemen omdat je steeds zo moe bent.

Als je jezelf “actief” houdt met koffie of energydrinks dan verstoor je dus je eigen energiehuishouding. Je lichaam kan een hoop hebben, dus voor een korte tijd is dit best te doen. Maar als je het maanden of jarenlang volhoudt dan kan het wel een probleem worden. Op langere termijn kan dit leiden tot uitputting.

Als je merkt dat je over een periode van weken of maanden steeds meer koffie of energydrinks nodig hebt om “energie te krijgen”, dan kan je concluderen dat je roofbouw aan het plegen bent op je lichaam. Dat moet je niet langdurig doen. Stop met de cafeïne, neem vaker pauzes, ga langer slapen en gij zult herstellen.

Maar de meeste mensen merken dit helaas niet omdat het zo langzaam gaat. Drink je nu drie kopjes koffie per dag? Geen probleem. Maar houd het wel in de gaten als je een half jaar geleden misschien maar één kop per dag dronk en over een half jaar misschien naar vijf of zes gaat. (Heb je ook nog eens elke avond een glaasje alcohol nodig omdat je anders niet zo lekker in slaap valt? Dan zouden er alarmbellen moeten afgaan.)

Energydrinks

Energydrinks werken hetzelfde als koffie, maar dan met meer cafeïne en suiker er in. Ik zou eigenlijk willen pleiten om de verkoop van energiedrankjes te verbieden onder de 21 jaar. Of om er een waarschuwing op te zetten dat cafeïnegebruik kan leiden tot een ernstige verstoring van de energiehuishouding. Dat klinkt wel erg rigoureus en belachelijk, maar tieners zuipen zichzelf helemaal kapot aan die zooi omdat ze anders niet meer wakker blijven tijdens de les. Meer en meer scholieren en studenten komen in een burnout terecht. Energydrinks kunnen hierin een grote rol spelen, want je ondermijnt de natuurlijke moeheid die aangeeft dat je rust nodig hebt en moet slapen.

Energydrinks worden verkocht als cool en hip. G FUEL sponsort populaire YouTubers en Twitch-streamers. en Red Bull associeert zich met talloze sportieve evenementen. Terwijl cafeïne en suiker simpelweg ongezond zijn en helemáál niet sportief. Ik vind het dan ook een schande dat fabrikanten van energydrinks zich associëren met sport. Ze verkopen (voor woekerprijzen) een blik (vol slechte stoffen) dat destructief is voor de gezondheid. Dat heeft niets met sport te maken.

Dus Max Verstappen, stop eens met die domme Red Bull petjes. en geef de jeugd eens het goede voorbeeld voor een gezond en sportief leven! Ook Monster Energydrink heeft een uitgebreid sponsoringprogamma voor atleten, en ook koffiedealers zoals Lavazza en Segafredo sponsoren sporters of sportteams. En dat terwijl gewoon bekend is dat cafeïne de prestaties verslechtert. Niet alleen van sporters, maar van iedereen.

Als je koffie of energydrinks nodig hebt om wakker te worden of om in de ochtenden op gang te komen, dan heb je een serieus probleem en moet je eens goed gaan nadenken of je je lichaam niet langzaam kapot aan het maken bent. Vaak wordt er “stoer” gezegd dat men pas wakker wordt na twee koppen koffie of na een groot blik Red Bull. Maar dat is helemaal niet stoer of cool, het is een signaal dat je naar de klote aan het gaan bent.

Of je nou wil of niet, als je merkt dat je langdurig een toenemende hoeveelheid koffie of energydrinks gebruikt, ga er dan maar vanuit dat je roofbouw op je lichaam aan het plegen bent. “Ja maar ik krijg er juist energie van!” is een leugen die je jezelf voorhoudt. Je kan nog terug hoor, door te stoppen met cafeïne en meer te gaan slapen, maar niemand heeft het gevoel dat dat nodig is. “Welnee, het valt allemaal toch wel mee? En een burnout? Nee die krijg ik echt niet want ik voel me juist zo energiek!“

Ja, ik neem ook elke dag een bakkie pleur met een kano. Want je mag eens best iets nemen dat lekker is, en koffie is heerlijk. Red Bull is ook lekker, al zijn de meningen daarover verdeeld. Maar denk niet dat je er energie van krijgt. Het is juist precies het omgekeerde wat er gebeurt; deze middelen zorgen ervoor dat je méér energie verbruikt en slechter tot rust komt, met uitputting als mogelijk effect op de lange termijn.

Volgende keer

Volgende keer: TV-opnames bij Omroep Max in Hilversum.

Bekijk reacties op deze blogpost of reageer zelf via Instagram.