#304: Toch weer een terugval

Het afgelopen jaar was er een hoop verbetering te merken. De overspanning verdween, mijn slaapritme begon weer normaal te worden en ik kon duidelijk merken dat ik bij minder belasting vooruit ging, en bij extra belasting weer wat achteruit ging. De willekeurigheid in de klachten is er dus eindelijk uit. Toch krijg ik mijn leven nog steeds niet op de rails en verval ik snel in overprikkeling en overbelasting.

Het is nu begin december 2023 en we hebben al de hele week sneeuw in Friesland. Ik ga een paar ochtenden even de deur uit om foto’s te maken van het landschap en te genieten van de zon op mijn koude wangen.

Raar gevoel

Ik heb al vaker geschreven dat ik mijn klachten steeds minder ga merken. Dat lijkt goed nieuws te zijn maar het is eigenlijk gevaarlijk. Ik kan namelijk niet meer voelen of mijn activiteiten te veel voor me zijn. Dit heb ik al mijn hele leven gehad en verklaart ook waarom ik toch altijd zo’n vermoeidheid ervaar, als sinds mijn studietijd, en al mijn hele werkende leven worstel met uitval.

Al een paar weken merk ik dat mijn hoofd steeds raarder gaat doen. De hele dag heb ik oorsuizingen en mijn hoofd voelt erg rot aan, ook al gaat het voor de rest best wel oké. Ik merk dit rottige gevoel alleen als ik niks doe en bijvoorbeeld even met mijn ogen dicht op de bank ga zitten.

Voor de zoveelste keer merk ik dat computeren, TV kijken, sneeuw schuiven, wandelen, rondrijden in het winterlandschap allemaal prima gaat. Het voelt écht goed. Het lijkt echt alsof ik steeds verder herstel. Maar een paar keer per dag krijg ik er een intuïtief gevoel bij dat er iets niet klopt. Er klopt iets niet, er gaat vast iets niet goed met me. Maar het is geen duidelijk gevoel en ik weet niet wát er precies mis is.

Wat wel duidelijk is: ik krijg af en toe een kort lontje. Ik word steeds vaker boos op mezelf, want letterlijk elke minuut wil ik mijn telefoon pakken en op Instagram of TikTok scrollen. Dan gooi ik die apps weer van mijn telefoon af en ga ik YouTube zitten kijken op de TV.

Al vaker schreef ik dat ik er niet tegen kan om niks te doen. Onrust. Als ik een activiteit gedaan heb zak ik niet automatisch terug naar kalmte. Ik blijft een piepklein beetje “aan” staan. Zonder er over na te denken blijf ik mijn hersenen prikkelen. Krantje lezen, filmpje kijken, kletsen met de buren, Whatsappen en bellen met vrienden. NOOIT laat ik mezelf écht met rust.

En dat lijkt ook niet te hoeven want alles voelt goed zolang ik mezelf maar door blijf prikkelen en door blijf gaan met actief zijn. Het is natuurlijk ook een lekker gevoel dat ik zo lekker bezig kan zijn, want ik ben al jarenlang erg beperkt in mijn mogelijkheden. Uitstapjes, afspraken en dergelijke daar kan ik niet tegen dus ik ben al lang blij met wat ik wél kan.

Ik wandel niet meer

Langzaam ontdek ik dat ik niet meer wandel. Al meer dan zes jaar wandel ik elke dag buiten maar ik ben er mee gestopt. Waarom weet ik niet. “Moet ik niet weer eens wandelen?” denk ik, “maar ja, ik hoef toch ook niet verplicht echt élke dag te gaan?”

In plaats van wandelen zit ik op de bank met YouTube. Voorheen keek ik hele kalme dingen, zoals Martijn Doolaard die hele rustige beelden in de Alpen maakt. Maar nu kijk ik allemaal drukke en prikkelende video’s. Ik lach veel en het is heel leuk maar ik heb steeds een gevoel alsof er iets niet klopt. Ik kijk documentaires en probeer te volgen waar het over gaat maar ik voel ook dat ik best wel moe ben en me niet kan concentreren. Toch blijf ik kijken.

Als ik naar bed ga blijf ik gewoon verder kijken totdat ik in slaap val met dat geleuter van YouTube op de TV die aan de muur hangt. Als ik midden in de nacht wakker word dan zet ik het ook meteen weer aan. Ik kan niet tegen de stilte. Soms word ik woedend op mezelf. “Hou nou eens op met die overprikkeling!” roep ik hardop. En ik smijt de TV uit. En dan pak ik mijn telefoon en ga TikTok scrollen. Wel eerst even de TikTok app opnieuw installeren want die heb ik al twintig keer eraf gegooid.

Op TikTok kijk ik interessante onderwerpen zoals politiek, techniek, internet en retro-gaming. Ik vind het echt heel erg leuk en ik kan niet stoppen. Zolang mijn hersenen geprikkeld worden voel ik me goed. Mijn hoofd doet dan niet raar, ik voel me niet moe, en het gaat lekker.

Maar zodra ik stop VOEL IK ME KLOTE. Mijn kop gaat bonken, ik moet huilen en ik voel me uitgeput. Stoppen is niet prettig. Ik kan niet stoppen. Waarom kan ik niet stoppen? Ik wil geen onrust meer. Ik ben prikkelverslaafd. Ik weet niet of dat echt bestaat als erkende verslaving maar alles wijst erop dat mijn hersenen niet meer in stilte willen zijn en ontwenningsverschijnselen geven als ik toch stilte opzoek.

De val

Op een dag loop ik buiten in de sneeuw en ik glijd uit. Ik val op mijn heup maar het doet geen pijn. Een paar seconden lang blijf ik liggen in de sneeuw. Het voelt héél eventjes alsof het niet meer gaat. Alsof ik niet meer op wil staan. Alsof ik niet meer op kán staan. Het lijkt wel alsof ik het opgeef. Alsof het allemaal geen zin meer heeft. Ik wil eigenlijk blijven liggen.

De volgende dag voel ik me wat stram, maar ja, dat is normaal als je gevallen bent en al je spieren in één keer schrap hebt gezet. Dus ik maak me er niet druk om en klim maar even het dak op om een dik pak sneeuw van de zonnepanelen af te vegen. Het gaat goed maar mijn armen zijn zo zwaar. Wat heb ik opeens een rare zware armen!?

Ik klets een tijdje met een buurman die op zijn eigen dak staat om zijn zonnepanelen te vegen. Het voelt goed en gezellig, twee buurmannen die op hun dak staan te kletsen. Als een soort jaren ’80 kerstfilm over gezellige buren in de sneeuw waar over enkele minuten het noodlot zal toeslaan. De Gremlins komen er aan.

Maar op dit moment is alles nog goed. De lucht is blauw, de sneeuw is mooi en je ruikt de koekjes die iemand verderop aan het bakken is. Opnieuw krijg ik een vreemd gevoel, alsof er iets niet klopt. Alsof ik moet huilen. Alsof ik weer in de sneeuw wil gaan liggen en niet meer op wil staan. Mijn lichaam voelt raar, mijn hoofd voelt raar. Alles voelt zo raar.

Als ik weer op de bank zit schiet het opeens in mijn rug. Godver! Ik kan nog maar moeilijk lopen, zitten, of liggen. Dit heb ik wel eens per twee jaar, deze lage rugpijn, en het wijst er altijd weer op dat ik uitgeput ben. Totaal uitgeput, ook al voel ik me niet zo. Zou ik nou ook weer uitgeput zijn?

‘s Avonds ga ik in bed liggen en moet ik opeens flink huilen. Ik word boos. Ik begin te trillen en mijn hersenen beginnen te bonken en te bonzen. Ik kan opeens niet meer tegen het licht van mijn lampje. Ik kan niet meer tegen prikkels. Als ik iets op mijn telefoon wil lezen word ik boos. Ik wil het niet lezen! Ik krijg een aversie tegen mijn bed en mijn kussens. Alles is opeens te veel.

Dan krijg ik het plotseling ijskoud, ook al heb ik een dik Canadees donzen dekbed. Ik lig te klappertanden. Heb ik griep of corona? Ik weet het niet. Ik tril over mijn hele lichaam. Ik ben ziek, mijn hoofd gaat raar doen en duizelen. Dan krijg ik wanhopige woedeaanvallen. “Waarom voel ik me altijd zo klote? Waarom ben ik al zeven jaar ziek? Waarom voel ik me NOOIT eens goed of lekker? Ik ben ALTIJD ZIEK!”

Wat een klotezooi. Ik lig te schreeuwen in bed. Ik wil dit niet meer.

Opeens valt het kwartje. Dat ik natuurlijk al weer wekenlang mezelf aan het overprikkelen ben, veel te veel activiteiten gedaan heb, nooit meer pauze of rust neem. Opeens zie ik weer in dat het “kapot gaan” zo ontzettend langzaam en vrijwel onzichtbaar verloopt, dat ik bang ben dat hier ik de rest van mijn leven niet meer vanaf kom.

In het begin

In het begin van mijn burnout voelde ik mij 24 uur per dag klote en kon ik alleen maar huilen en trillen. Dat was heel vervelend maar wel een stuk duidelijker en makkelijker dan nu. Nu lijkt het elke keer weer alsof ik eigenlijk best wel vooruit ga. Maar ik zit wéér in een terugval. Mijn lichaam doet pijn, ik zweet me kapot, kan alleen maar huilen en ben woedend op mezelf.

“Waarom? Waarom zie ik de signalen niet? Waarom doe ik niks als ik merk dat ik een kort lontje krijg? Waarom neem ik geen actie als ik merk dat ik de hele dag op mijn telefoon wil scrollen? Waarom grijp ik niet in? Waarom neem ik geen pauzes?”

Ik kan het niet. Waarom kan ik dit niet? Waarom kan ik mijn lichaam niet goed in de gaten houden? Waarom gaat het altijd toch weer verkeerd? Het is gewoon niet aanvaardbaar! Hoe kan ik nou ooit weer beter worden? Ik ben het echt zo ontzettend zat.

En ik kan ook geen hulp meer krijgen. Psychologen komen niet tot een diagnose bij mij. Ik heb namelijk niks. Lichamelijk is ook alles goed. Alles is goed en ik heb nooit iets. Ik heb godverdomme niks. De huisarts wil alleen maar met klote-antidepressiva strooien die niet helpen tegen uitputting of overprikkeling. Wat een kakzooi. Ik heb geen hulp en ik ben zelf kennelijk niet in staat om het goed te doen. Er is geen einde in zicht.

Met bonkende koppijn val ik in slaap. Ik word elk uur wakker met wilde, wilde dromen. Alle YouTube filmpjes, TikTok muziekjes, gesprekken met de buren, beelden van sneeuw, zonnepanelen, en mezelf op de grond flitsen door mijn kop. Mijn hoofd is niet meer rustig. Alle prikkelingen worden nu pas verwerkt, nu ik eindelijk de TV uit heb staan. Had ik maar eerder rust genomen.

Volgende keer

Volgende keer: misschien heb ik dan tóch geen burnout maar iets anders?

Bekijk reacties op deze blogpost of reageer zelf via Instagram.