#161: “Maar je kan alweer…”

Ik woon nu een maand in mijn nieuwe huis. Het is eind augustus 2020. Ik word op een ochtend wakker vanuit een heftige droom waarin ik een puzzel moet oplossen in een groot herenhuis met allemaal trappen. Ik word achtervolgd, maar ik loop ook achter iemand aan waarmee ik graag wil praten: het is de oude manager van de baan waar ik jaren geleden mijn eerste burnout kreeg. Terwijl ik de puzzel oplos komen er beestjes achter me aan, zoals spinnen en vlooien, net als in een oud computerspel. Gelukkig heb ik wapens en kan ik ze wegschieten. Temidden van deze hectiek ren ik half vallend en schietend achter mijn manager aan.

“Ik wil met je praten! Wacht nou even!” roep ik, maar ze loopt heel snel door. Het herenhuis is opeens een warenhuis geworden. Op de roltrappen probeer ik haar bij te houden, maar ze is snel aan het shoppen. “Ik vind mijn werk heel leuk en ik ben blij dat ik nu weer ga beginnen,” roep ik haar hijgend na, “maar het is te veel voor me, ik kan eigenlijk helemaal nog niet beginnen!”

Begrip

Ik word wakker en heb een enorm gespannen rotgevoel in mijn hoofd. Ik ben uitgeput en voel me miserabel. Ik moet huilen. Nog twee maanden en dan ben ik vier jaar bezig met mijn burnout. Vier weggegooide jaren in mijn leven, terwijl ik me al zo oud voel. Al bijna vier jaar ben ik aan het worstelen.

De frustratie is groot. Op één of andere manier ben ik er ook wel aan gewend dat ik niks kan en elke dag wakker word met een katerig, gespannen en nerveus gevoel. Maar aan de andere kant wil ik ook gewoon eens bevrijd worden van deze gevangenis. Ik wil gewoon eens wakker worden en me goed voelen en geen desoriënterende dromen hebben.

Terwijl ik nog in bed langzaam wakker word erger ik me plotseling aan het fenomeen dat andere mensen vaak NIET BEGRIJPEN hoe het is om een burnout te hebben. Men heeft niet door dat zoiets simpels als even douchen heel zwaar is. Als ik mij douche en aankleed, dan sta ik daarna een minuut lang te hijgen vanwege ademtekort. Als ik de vaatwasser uitruim en weer inruim, heb ik zo veel moeten nadenken dat ik écht even moet gaan zitten en uitrusten.

Vrienden, collega’s, familie en bekenden bedoelen het goed, als ze zeggen “maar je kan alweer…”. En dan volgt er iets dat je een keertje gedaan hebt. Bijvoorbeeld:

• maar je kan alweer stofzuigen
• maar je kan alweer een uurtje kletsen
• maar je kan alweer naar de Albert Heijn
• maar je kan alweer TV kijken
• maar je kan alweer met ons op een terras
• maar je kan alweer achter de computer
• maar je kan alweer je huis schoonmaken
• maar je kan alweer lachen
• maar je kan alweer een stuk fietsen
• maar je kan alweer met de auto naar de garage
• maar je kan alweer grapjes maken

Niemand lijkt te begrijpen dat als je iets één keer gedaan hebt, dat je het dan nog niet “kan”. Hetgeen dat je gedaan hebt ging met grote moeite, koppijn, duizelingen, angsten, uitputting en een ongelooflijk rotgevoel. En daarna was je kapot en moest je minstens een uur uitrusten. En de rest van de dag voelde je je klote.

Ik ben nu verhuisd. Dus ik “kan alweer” een huis kopen, een huis verkopen, verhuizen, klussen en rommel afvoeren. Maar ik kán het niet. Ik doe het wel maar ik kán het niet. Ik ga over mijn grenzen heen. Ik voel me overal slecht bij, niets gaat makkelijk of lekker. Mijn hoofd trekt het niet, ik krijg duizelingen als ik opsta, duizelingen als ik rondloop. Ik moet veel huilen, ben overspannen en voel dat alles te veel voor me is.

Maar toch doe ik het, want ik moet wel. Ik doe alles zo rustig mogelijk en neem heel veel pauzes. Maar als je geen keuken hebt moet je soms toch even weer een kastje in elkaar zetten, ook al is het zo zwaar. En door deze stappen te doen volgt er hopelijk rust en vrijheid en verdere genezing.

Ik kan het niet

Mensen begrijpen helaas niet dat alles wat je aan het doen bent enorm zwaar is, totaal niet makkelijk gaat, en leidt tot nog meer uitputting en lichamelijke klachten. Ja, ik kan de kamer dweilen maar denk niet dat ik dat “even” gedaan heb en dan weer vrolijk doorga met het volgende.

Álles wat zo makkelijk lijkt voor normale mensen, is moeilijk als je een burnout hebt. “Even” tanken met de auto en dan naar de carwash en dan naar huis: totaal kapot, niet leuk en zwaar. “Even” een nieuw stopcontact op de muur zetten, 20 minuutjes werk: totaal kapot, niet leuk en zwaar. “Even” eten koken: totaal kapot, niet leuk, en zwaar. Maar andere mensen zullen zeggen:“je kan alweer tanken, naar de carwash, een stopcontact plaatsen en eten koken!”.

En dat is zo frustrerend. Ja, ik maak grapjes en ik klets met je, maar mijn kop voelt verrot, alles is zwaar en niets is leuk. Ik denk dat dit de betekenis van mijn droom is. Ik ren overal buiten adem achteraan, maar mijn baas denkt dat alles normaal is en dat alles best goed gaat. Zonder oog te hebben voor de beestjes die achter me aan zitten en mij hinderen. En zonder door te hebben dat ik het leven nauwelijks kan bijbenen.

Over twee maanden ben ik vier jaar bezig met mijn burnout. Ik denk dat het wel vijf jaar gaat worden voordat ik weer kan werken. Ja, het gaat stapje voor stapje minder slecht. Maar het gaat niet “beter”. “Minder slecht” is iets anders dan “beter”.

En “ik kan alweer” meer dingen dan twee jaar geleden, maar alle dingen die ik nu doe kosten nog steeds grote moeite. Ik ben er nog lang niet.

Volgende keer

Volgende keer: de tussenstand na vier jaar burnout.

Bekijk reacties op deze blogpost of reageer zelf via Instagram.