#151: Overprikkeling in de grote stad

Het is eind juli 2020 en ik ga bijna verhuizen. Ik heb meer dan 25 jaar in het centrum van Haarlem gewoond, en nu ga ik naar Marrum, een klein dorp in Friesland.

Om de paar dagen ga ik naar Marrum om te klussen en te schilderen. Mijn nieuwe, vrijstaande terpwoning is klein en schattig en cool en ik heb super veel zin om er te gaan wonen. Ik klus een paar uurtjes (wat eigenlijk te veel is) en dan ga ik weer terug om een dag uit te rusten.

Een kerkklok en vogeltjes

Het is redelijk mooi weer met veel zon maar ook een windje. Ik zet alle ramen en deuren open om mijn nieuwe woning te luchten, want er is jaren in gerookt. Het valt me opeens op dat ik alleen maar vogeltjes hoor en de kerkklok. Elk uur een zacht bimbammetje en voor de rest geflierefluit. Wat is het stil, wat is het rustig. De wind zorgt voor wat geluid van blaadjes en bomen. Op halve uren slaat de kerkklok één keer.

Wat een rust. Ik hoor geen auto’s, geen bussen. Geen kletsende mensen. Geen motorfietsen of vrachtwagens. Geen rolkoffers. Geen hangjeugd. Geen gerommel en gestommel van buren. Geen vliegtuigen, geen treinen, geen brommers en scooters. Geen heftrucks die spullen afleveren bij winkels. Geen muziek uit ramen of uit die irritante Bluetooth luidsprekers waarmee sommige kneuzen rond lopen te tetteren. Het lijkt wel vakantie.

Als ik dan weer terugrijd naar Haarlem zit ik lekker in de auto, anderhalf uur lang met de cruise control op de linkerbaan. Ook best kalm want ik rijd nooit in de spits en ik heb autorijden altijd wel prettig en kalmerend gevonden. Tot ik weer in de stad kom.

Zodra de snelweig eindigt wordt het weer een chaos. Opeens zijn overal fietsers, brommers, auto’s en mensen. Het is een gekkenhuis. Iedereen heeft het druk en vliegt van A naar B. Het is een pleurisherrie, het is hectisch. Stoplichten, allemaal stilstaan met draaiende motoren. Meer stilstaan dan rijden. Uit alle kanten komt verkeer. Overal zijn voetgangers, en kindjes op fietsjes, motorrijders die per sé overal tussendoor willen.

Het is één groot prikkelfestijn. Telkens als ik uit Friesland terugkom denk ik:“jezus wat een fucking drukte is het hier in Haarlem”. Sirenes klinken. Weer een stadsbus op CNG-gas die zó ontzettend ronkt bij het optrekken dat het lijkt alsof het een dieselschip uit 1935 is. Dat met die elektrische bussen komt kennelijk ook maar niet van de grond.

Thuis gekomen stommelen mijn bovenburen en ze lopen steeds heen en weer. Kunnen ze verdorie niet eens stil gaan zitten, gewoon 10 minuten of zo? En ik hoor steeds een zacht zoemgeluid in mijn huis. Het is dezelfde bromtoon waar ik al eerder last van had (zie blog #55) maar dan heel zachtjes.

Als ik even op de bank zit valt mijn blik op de waterkoker in de open keuken. Ik heb een glazen waterkoker waar je het water goed in kan zien. Zodra in een andere straat een bus optrekt trilt het wateroppervlak in de waterkoker. Het valt me nu pas op. Mijn huis trilt dus gewoon als er verderop een bus optrekt. En dat is elke 15 minuten.

25 jaar

Al vijfentwintig jaar woon ik in deze chaos. Ik zoek even op het internet naar “omgevingslawaai“. Mijn mond valt open van verbazing als ik lees wat het RIVM schrijft:

Mensen kunnen last hebben als ze geluid horen (hinder). Ook kan geluid de dagelijkse activiteiten verstoren en ervoor zorgen dat mensen minder goed slapen. Verder kunnen mensen er stress van krijgen. Als mensen lange tijd aan te hoge niveaus van geluid blootstaan, kan dit leiden tot chronische effecten zoals verhoogde bloeddruk en verhoogde niveaus van het stresshormoon cortisol. Dit verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. Ook kan geluid een negatieve invloed hebben op de leerprestaties van kinderen. Een rustige omgeving kan bijdragen aan het herstellen van de negatieve effecten van geluid.

Dan bedenk ik opeens dat ik vanaf mijn geboorte totdat ik elf jaar oud was in Zwanenburg heb gewoond, onder het vliegtuiglawaai van Schiphol. Je bent er aan gewend natuurlijk, en je merkt eigenlijk niks totdat je verhuisd bent en dan opeens merkt hoe het leven zonder vliegtuigen is.

Volgens mijn psycholoog ben ik hoogsensitief. Dit betekent onder andere dat de hersenen langer en intensiever bezig zijn met het verwerken van prikkels dan bij de gemiddelde persoon. Er beginnen weer kwartjes te vallen. Ik krijg inzichten. Ik ontwaak uit mijn roes van het stadslawaai. 11 jaar vliegtuigen plus 25 jaar stadshart. Dat is in totaal 36 jaar drukte en lawaai. Ik ben nu 48, dus driekwart van mijn hele leven heb ik in de prikkels geleefd.

Opeens krijg ik een inzicht. Hoe kan iemand die driekwart van zijn leven in het lawaai heeft gewoond nou nog normaal functioneren? Het is logisch dat ik een burnout heb en het is logisch dat die niet zo snel voorbij gaat. Ik schreef onlangs al een blog (#146) over mijn vermoeidheidsproblemen, die ik ook al vijfentwintig jaar heb. Het is dus misschien best wel een hele mooie en goede stap om naar Friesland te verhuizen.

Voor mijn overprikkelde burnout-hoofd is dit vast wel een gunstige ontwikkeling. Ik heb het zo hard nodig om nóg meer tot rust, rust rust te komen. Nou, een kerkklok en vogeltjes dus. Ik heb er zin in!

Volgende keer

Volgende keer de tussenstand van drie en een half jaar burnout.

Bekijk reacties op deze blogpost of reageer zelf via Instagram.