#268: Wat ik moet leren als ik weer wil werken

Het is bijna half januari. De feestdagen en mijn verjaardag zijn weer voorbij. Een nieuw jaar is begonnen waarin ik me heb voorgenomen om flink te gaan herstellen. Zo ver, dat ik eigenlijk gewoon wil kunnen functioneren zonder klachten, maar nog zonder aan het werk te gaan. Dus functioneren zonder stressfactoren, zonder dat ik van alles moet, zonder verplichtingen.

Mijn laatste terugval is nu een week of zes geleden en ik merk dat alles beter gaat. Ik heb minder last van mijn hoofd, mijn lichaam is helemaal normaal en ik slaap beter.

In mijn hoofd zit ik wel met veel te veel lawaai. Als ik meer energie krijg, dan gaan mijn gedachten weer als een razende tekeer. Ik voer hele gesprekken in mijn hoofd, en ik word er gek van. Ik bedenk ook in mijn hoofd de tekst voor een nieuw YouTube filmpje dat ik wil maken. Het maken van filmpjes (niet over burnout maar over hele andere onderwerpen) is mijn nieuwe hobby waarvan ik hoop dat het misschien geld kan gaan opleveren als ik weer helemaal beter ben.

Filmpje maken

Omdat ik dus zoveel gesprekken in mijn hoofd voer, concludeer ik dat ik net zo goed de camera aan kan zetten en het dan meteen maar opnemen. Dan is het er tenminste uit. De opnames gaan goed, en ik doe er verder niks mee. Ik ga het filmpje dus niet monteren, niet nabewerken, titels toevoegen e.d. Rustig aan, eerst maar even dit.

Omdat het zo goed ging ga ik de volgende ochtend beginnen met monteren. Alles wat fout is er uit knippen, kleurcorrectie, aanpassingen in het geluid, muziekje er onder, etc. Een filmpje maken kost mij gemiddeld bijna één uur per gemaakte minuut. Ik weet dus dat ik het niet snel af zal krijgen en dat het meerdere ochtenden zal gaan kosten, maar dat is niet erg. Ik ga het allemaal zo langzaam mogelijk aanpakken.

Ik moet rustig aan doen. Ik ben nog maar net een eindje hersteld van mijn terugval en een belangrijke geleerde les voor mij is dat ik vaak niet aanvoel dat het slecht met me gaat. Vooral als ik “aan” sta kan ik best flink doorgaan en niet meer in de gaten hebben dat het te veel voor me is wat ik aan het doen ben.

Tevreden stop ik met het werken aan het filmpje. De rest van de dag houd ik me aan de vaste momenten waarop ik liggend moet rusten (de OR-methode) en doe ik niets. In de dagen erna doe ik telkens een klein beetje werk op de computer om verder te gaan met het filmpje.

Het gaat zo goed dat het filmpje klaar is en online gezet kan worden. Ik heb maar 150 abonnees op YouTube, maar dat is niet erg; er komen reacties op en ik ben blij met het resultaat. Maar dan gaat er opeens iets mis.

Na mijn verplichte 20 minuten van liggend rusten pak ik de iPad en ga ik mijn eigen filmpje nog eens bekijken. Dit doe ik normaal ook; op een iPad ziet het er anders uit en het geluid is ook anders dan op de computer. Ik controleer dan nog even of ik tevreden ben..

Herhaling

Maar nadat het filmpje is afgelopen kijk ik het nog een keer, en nog een keer, en nog een keer. Ik kan niet meer stoppen. Anderhalf uur lang kijk ik hetzelfde filmpje, dat 10 minuten duurt, steeds weer opnieuw. Het lijkt wel of ik verslaafd ben. Ik kan niet meer stoppen.

Het geeft mij hetzelfde gevoel als scrollen op Instagram of TikTok; je kijkt eigenlijk niet maar blijft toch doorgaan. Het is ook hetzelfde gevoel als het vreten van chips of dropjes; je geniet eigenlijk niet maar blijft toch doorschransen.

Het is een merkwaardige gewaarwording. Ik lijk wel in de ban te zijn van hersenprikkels en als ik er eenmaal in zit, kan ik niet stoppen. Opeens herken ik dit van mijn werk. Ik zit in de flow. De flow van werken en niet stoppen. Toen ik nog werkte dacht ik dat dat “lekker werken” was, maar ik zat altijd zó diep in de flow dat ik mijn lichaam niet meer voelde. Ik voelde geen honger meer, ik voelde niet meer of ik naar de WC moest, ik voelde geen moeheid meer. Ik was een zombie.

Dit is precies wat er nu gebeurt. Opeens “schrik ik wakker” en zie ik dat ik steeds hetzelfde filmpje op herhaling aan het kijken ben. Ik smijt de iPad weg en zeg geïrriteerd tegen mezelf hardop:“Wat ben je nou aan het doen, man?” Ik sta op en merk nu pas dat ik super duizelig ben, honger heb en gigantisch naar de WC moet.

Net als toen

Net als tijdens mijn werk, jaren geleden, zat ik in de flow. Destijds dacht ik dat het vet goed was omdat ik zo geconcentreerd kon werken. Ik bereikte een hoop en kreeg altijd alles sneller af dan verwacht. Ik kreeg enorm veel voor elkaar en was altijd best wel trots op mijn prestaties. (In mijn gedachten dan, ik riep dat niet hardop.)

Maar nu zie ik opeens in dat dit nou juist de beste manier is om jezelf te overbelasten. Jezelf kapot te maken. “In de flow” zitten is in werkelijkheid obsessief iets doen waarbij je de controle verliest. Je kan niet meer zelf beslissen om te stoppen. Je wéét dat je het aan het doen bent, je weet dat je eigenlijk moet stoppen, maar je kán niet stoppen.

Pas enkele uren later kan ik het hele filmpje vergeten. Het is klaar. Ik hoef er niet meer over na te denken, ik hoef het niet nóg eens te bekijken. Deze creatie is nu toegevoegd aan de wereld en dat is het. Punt.

Enkele dagen later ben ik weer wat kalmer en begin ik aan het volgende filmpje. Ik wil het maken van filmpjes gebruiken als oefening. Ik moet namelijk wat dingen leren:

• om op tijd te stoppen (vooral als je ergens middenin zit en het dus geen afgeronde taak is)
• rust en herstel als belangrijker te zien dan het werk zelf
• na het werk en in de pauzes afstand van het gedane werk nemen

Tijdens het hele proces moet ik zorgen dat ik NIET in een “flow” terecht kom. Géén automatische piloot dus, maar voortdurend in contact staan met mijn lichaam.

Net zoals het stelselmatig inplannen van liggend rusten moet ik óók dit onder de knie zien te krijgen. Dat is de oplossing voor de rest van mijn leven. Ik ga er voorzichtig mee aan de slag.

Volgende keer

Volgende keer meer over reïntegreren.

Bekijk reacties op deze blogpost of reageer zelf via Instagram.