#64: Een ommekeer in mijn gedrag

Mijn CSR-coach (zie blog #60) legt me uit dat ik korte activiteiten moet doen, met telkens langdurig rust er achteraan. Ik kom nu langzaam tot de ontdekking dat wat ik “kort” vind, helemaal niet kort is.

Ik kan soms twee uur lang zitten internetten, zonder dat ik doorheb dat dat te veel is. Of anderhalf uur fietsen zonder pauzes. Langzaam begin ik nu in te zien dat dit een overbelasting is. Hierdoor komt mijn stress-systeem niet tot rust.

Angsten bij het niks doen

Mijn coach vindt een activiteit van 20 minuten lang genoeg, met daar achteraan 30 minuten rust. En met “activiteiten” bedoelt ze bijvoorbeeld even stofzuigen, wandelen, in de tuin rommelen. En in elk geval géén computer, iPad, telefoon of TV. Absoluut niet werken, niet naar feestjes gaan of andere prikkelende situaties zoals winkels of drukke terrassen.

Ik merk dat ik heel slecht ben in niks doen, lui zijn, rusten, en ontprikkelen. Als ik niks doe word ik nerveus. Als ik dan 30 minuten met mijn ogen dicht ga liggen, ben ik de eerste 20 minuten nerveus en ongedurig. Het is een enorm rotgevoel. Pas daarna komt er wat rust in mijn lichaam.

Maar zodra die rust er is heb ik een diep gevoel van uitputting, ik ben doodop. En dan verschijnen er angstsymptomen zoals koude rillingen en schokgolven in mijn hoofd. Het rusten, niksen en kalmeren is dus helemaal niet prettig voor me. Het is zwaar klote, en dat verklaart dus ook mijn neiging om dan maar weer de iPhone of iPad te pakken, rond te gaan rijden in de auto of te gaan fietsen.

Maar door al die dingen te doen kan mijn stress niet zakken. Mijn hersenen blijven actief en mijn lichaam komt niet tot rust. Er komt geen kalmte. En dit doe ik al jaren zo. Al jarenlang vermijd ik de kalmte en blijf ik mezelf prikkelen. Nu pas, nu ik het derde jaar van mijn burnout in ga, realiseer ik me dat dit gedrag diepgeworteld is. Het is mijn automatische piloot, ik denk er niet eens over na.

Zodra ik oefeningen doe of pogingen om meer rust te nemen dan lukt dat wel een tijdje, maar langzaam vloei ik dan steeds weer terug naar mijn oude gedrag. Ik moet hier iets aan doen. Ik moet dit veranderen en dit de rest van mijn leven op een andere manier gaan aanpakken.

Een “actie”-plan

Het is tijd voor een ommekeer in mijn gedrag. Ik stuur een lang WhatsApp bericht van bovenstaande strekking naar een vriendin. Ik moet er bij huilen. Ik huil om dit inzicht. Omdat ik het nu pas door begin te krijgen. Omdat ik nu in zie dat het anders moet, dat ik het al die jaren verkeerd heb gedaan. Ook tijdens mijn burnout, waarbij ik écht mijn best heb gedaan om goed op te letten en mezelf niet te veel te belasten, was het nog niet genoeg.

Op mijn blog zoek ik mijn oude dagschema weer eens op (zie blog #11). Dat was een goed schema, en hoewel ik moeite had met het niks doen heb ik wel onthouden dat ik er mijn dagen mee doorkwam en dat ik herstelde. Ik maak een nieuw actieplan op basis van dit schema. En met “actieplan” bedoel ik: een rustplan.

Ik ga activiteiten naar 30 minuten beperken, en dan daarna 30 minuten rusten. Elke activiteit mag écht niet meer langer dan 30 minuten duren en daar zet ik een wekker op. Ik MOET stoppen als deze afgaat. Activiteiten die ik van mezelf mag doen zijn de volgende:

• opstaan, douchen
• ontbijten, lunchen, avondeten
• fietsen, wandelen
• in de tuin frutselen
• huishoudelijke taken
• boodschappen
• lezen, puzzelen, tekenen, rommelen, fröbelen (“hobby” dingen dus)
• mindfulness oefeningen
• ijsberen in de kamer
• post en administratie
• bezoek ontvangen
• bellen of Whatsappen (alleen als het echt moet)
• internetten (alleen als het echt moet)
• blog schrijven
• bewegen, rek- en strek oefeningen

Alles op de iPhone of iPad mag maar maximaal 30 minuten per keer en maximaal in totaal anderhalf uur per dag. Ik stel op deze apparaten Schermtijd in, een functie waarbij alle apps geblokkeerd worden als ik die dag anderhalf uur heb volgemaakt.

Fietsen en wandelen zijn uitzonderingen, die mogen 45 minuten duren met 45 minuten rust erna. Maar ik moet rustig fietsen en rustig wandelen. Geen haast, geen prestatie, ik hoef niet hard te gaan of ver weg. Kalm, rustig bewegen in de natuur.

Na de lunch ga ik naar bed gedurende 60 tot 90 minuten. Ik weet dat ik niet in slaap zal vallen maar probeer wel om zo sloom mogelijk te worden.

Ik breng het plan in werking

Op de eerste dag van het nieuwe plan gaat het redelijk goed. Ik neem veel rust, en gebruik in totaal maar 50 minuten de iPad of iPhone. Dat is een prestatie want mijn gemiddelde lag op 3-4 uur per dag. (Zet Schermtijd maar eens aan op je toestel(len), je zal omvallen van verbazing over hoe lang je er op zit terwijl je denkt dat je helemaal niet zo vaak kijkt.)

Om de verveling tegen te gaan rommel ik wat in huis en luister ik zachte muziekjes, zit ik voor me uit te staren en drink ik thee.

Ik voel me heel erg vermoeid maar minder gespannen. In de middag gaat het helaas fout. Ik ga met de auto naar het strand om te wandelen. Na 10 minuten wandelen merk ik dat de stress en spanning weer stijgt in mijn hoofd. Ik moet nog 10 minuten teruglopen en dan met de auto naar huis. Vanaf dat moment ben ik niet meer rustig te krijgen.

In de dagen erna komt het op hetzelfde neer. De ochtenden zijn rustig en doodmoe, in de middag neemt de nervositeit en spanning toe. Ik ben zo kapot dat ik om 19:00 naar bed ga elke dag, maar tussen 02:00 en 04:00 word ik dan weer wakker en ben ik zo nerveus dat ik niet meer kan slapen. Uren lang lig ik wakker, en probeer ik van alles; mindfulness, ademhalingsoefeningen, uit bed gaan en thee drinken, iets lezen, ijsberen. Alles geeft me meer spanning en onrust.

Het voelt alsof het steeds slechter met me gaat. Hoewel mijn gonzende hoofd is opgehouden (zie blog #56) heb ik een enorm rotgevoel rechtboven in mijn hoofd en een nerveus gevoel op mijn borst. Dit angstige gedoe gaat slechts af en toe 10 minuten weg, maar dan komen er hartkloppingen en zweetaanvallen voor in de plaats.

Ik ben totaal uitgeput. Als ik opsta uit mijn stoel om thee te zetten krijg ik weer duizelingen. Even gezellig bellen met iemand en mijn hoofd gaat weer bonzen.

Misschien is het wel goed nieuws dat het slechter gaat. Mijn lichaam kan nu meer tot rust komen en eindelijk weer eens goede, juiste stresssignalen afgeven, en me dus vertellen dat telefoneren nog te hoog gegrepen is. Ik weet dat zodra je tot rust gaat komen, je burnout klachten kunnen toenemen omdat je ze eindelijk weer gaat voelen en ze niet langer wegdrukt met adrenaline.

Maar ja, het voelt voor mij alsof mijn plan niet werkt en helemaal niet goed voor me is. Fuck, waarom helpt het niet? Waarom werkt mijn rustplan niet? “Rustig, rustig, Martin, je doet het pas vijf dagen,” troost ik mezelf. Ik besluit om dit de rest van het jaar vol te houden. Nog twee maanden, dan zal ik toch wel enig resultaat moeten merken? Kom op, twee maanden, eitje!

Maar het blijkt enorm moeilijk te zijn. Ik verveel me dood, ik kan me niet overgeven aan het niets doen. Ik wil zo graag werken, gezellige dingen doen, op vakantie. Ik word ongedurig en gestresst van niets doen. Als ik niets aan het doen ben word ik geconfronteerd met al die lichamelijke rotklachten en allerlei angsten over dat ik nooit meer beter zal worden.

Dus ik rommel maar verder, en probeer het rustplan vol te houden. Ik hoop dat het langzaam beter zal worden.

Volgende keer

Volgende keer mijn betoog voor mensen die denken dat ze “hard werken” omdat ze 60 uur per week volmaken.

Reageren? Dat kan via Instagram.