#103: DE DOORBRAAK!

De laatste weken ervaar ik om de paar dagen een heerlijk ontspannen moment. Het is eind november 2019, en zoals ik al schreef in blog #102 noem ik zulke momenten “serenity now”. Het is zo sereen, zo diep ontspannen, mijn spieren worden slap, over mijn hele lichaam.

Ik ga dan diep ademen en bij elke uitademing maak ik een “hmmmmmmmmmmm” geluid met mijn laagste, diepste stem. Tijdens dat geluid voel ik mijn armen, mijn benen, mijn borst, mijn handen en voeten slapper worden, ontspannen, kalmer worden. De inwendige trillingen in mijn lichaam en hoofd, die al meer dan drie jaar lang 24 uur per dag aanwezig zijn, zakken dan ook een beetje weg.

Lang geleden

Zo’n diepe, diepe ontspanning heb ik nog nooit gevoeld. Wanneer een psycholoog of coach mij vraagt om terug te denken aan een moment van totale ontspanning, dan weet ik het nooit. Ik kan mij nooit zo’n moment herinneren. Dat soort oefeningen werkt dus nooit bij mij.

“Heb je nooit eens heerlijk in bad gelegen, of lekker bij iemand op schoot als kind? Heb je geen moment dat je in het gras lag en je lekker kalm was?” vraagt men dan. Nou, ik zou het écht niet weten. Ik kan mij écht oprecht 100% geen moment herinneren dat ik me zo heerlijk kalm, veilig en ontspannen voelde.

Nu ik deze ontspanning af en toe voel realiseer ik me pas hoe lang, lang geleden het is dat ik me voor het laatst ontspannen heb gevoeld. Ik weet bijvoorbeeld nog dat ik zes jaar geleden in Zwitserland op vakantie was. Alles was prachtig, de meest frisse blauwe lucht die je je maar kan indenken (toen ik weer thuis kwam vond ik het maar stinken in Haarlem) en een heerlijk zonnetje. Toch was ik elke avond in bed nerveus. Alsof ik niet wilde gaan slapen. En als ik wakker werd, was ik ook weer nerveus. Alsof ik niet in bed wilde blijven.

Nog langer geleden, een jaar of negen, was ik ook in Zwitserland. Ik lag op mijn rug in een alpenweide. Zonnetje erbij, niets dan blauwe lucht en schoonheid. Ik hoefde nergens heen, hoefde niets te doen. Ik wás gewoon. Ik was een levend wezen op de aarde, meer niet. Ik genoot van het uitzicht en de geuren van wilde zomerbloemen. Ik dwaalde in mijn geest terwijl ik op een kolossale, miljoenen jaren oude rots lag in een vers groen grasje. Maar zo ontspannen als ik nu de laatste dagen af en toe ben, zo ontspannen was ik toen niet.

Nóg langer geleden, toen ik nog een tiener was hadden wij thuis een ligbad. Mijn ouders vonden het maar energie- en waterverspilling (want stel je voor dat je jezelf eens lekker verwent), en ik was de enige van het gezin die regelmatig in het bad ging liggen. Heerlijk was het. Veel schuim, lekker rimpelig worden, een beetje half drijven en een uur lang met je ogen dicht tot je neus in het water liggen. Heerlijk. Toch was ik toen niet zo ontspannen als ik nu af en toe ben.

Meer dan 20 jaar nerveus

Ook herinner ik mij dat ik, zittend op terrasjes met vrienden, vaak een beetje een onrustig gevoel had. Ook bij het sporten, op vakantie gaan, een theetje drinken met iemand, een leuk spelletje doen, een beetje in de stad rondhangen, eigenlijk bij de meest simpele alledaagse vrijetijds-dingen heb ik altijd wel een gejaagd gevoel gehad. Een gevoel van: ik ben wel op mijn gemak, maar niet écht helemaal. Een gevoel dat ik snel naar huis moest gaan, dat er snel iets moest gebeuren, dat ik snel mijn biertje op moest drinken, dat alles eigenlijk te langzaam ging en dat ik haast had. En dat kan ik nu pas inzien want nu pas voel ik hoe échte kalmte en ontspanning voelt.

Terugdenkend kan ik wel met redelijke zekerheid zeggen dat ik mij al heel erg lang niet echt kalm heb gevoeld. Het is niet zo dat ik nou een enorme zenuwpees ben; mensen die mij al lang kennen zullen nooit zeggen dat ze mij als nerveus zullen omschrijven. (Hoewel ik in mijn tienertijd wel altijd zat te trommelen met mijn vingers en te trappelen met één been of voet.) Nu ik eindelijk deze ontspanning kan voelen zie ik in dat mijn lichaam daadwerkelijk veel ontspannener kan zijn dan dat ik mij kan heugen.

Ik kom tot de schrikbarende conclusie dat ik minstens al 20 jaar niet ontspannen ben geweest, misschien wel langer. Maar nu… EINDELIJK KAN IK HET DUS WEL, ME ONTSPANNEN!

Vind je het gek dat al die ontspanningsoefeningen, ademhalingsoefeningen, yoga, mindfulness en alle andere zooi die mij is aangeraden de afgelopen drie jaar vrijwel niet hielpen? Vind je het gek dat visualisaties, haptonomie en shiatsu bij mij niets gedaan hebben? Ik ben al decennia lang gespannen en nerveus geweest, en mijn lichaam komt nu eindelijk zo ver dat het wat begint te zakken!

Ik heb mijn spanning altijd gemaskeerd door meer activiteiten te gaan doen, meer te gaan werken, meer te gaan computeren. Meer grappen te gaan maken en drukker te doen. Maar in elk geval niet door te ontspannen. Vind je het gek dat ik nooit heb ingezien dat ik eigenlijk veel ontspannener had kunnen zijn, maar dit niet wist, omdat ik het nog nooit gevoeld had? Vind je het gek dat ik nu een gigantische burnout heb?

Eén keer. Slechts één keer in mijn leven ben ik iemand tegen gekomen in een café, die zó kalm zat te praten, dat het mij opviel en ik dacht:“jeetje wat een kalme gozer is dat, dat zou ik ook wel eens willen zijn.” Dat was 15 jaar geleden en ik heb hem nooit meer gezien en er nooit meer aan gedacht. Ik wist niet beter. Ik dacht dat hij een uitzondering was.

Van mijn ouders heb ik het ook niet geleerd. Beide waren ze neurotisch, mijn vader was altijd gespannen, en misschien zelfs wel overspannen, tot aan zijn dood. Hij zat nooit stil. Stond of liep altijd, ook in huis. Onrustig. Als je hem aanraakte dan schrok hij meteen. Mijn moeder was altijd bezig om mij te activeren. “Kom op, je moet naar school, je moet naar de tandarts, je krantenwijk doen, naar een vriendje, naar buiten, huiswerk doen, hup, hup, op tijd zijn, niet vergeten, een kwartier van te voren al klaarzitten met je jas aan, want die-en-die komt er zo aan. Vlug eten, want wij eten vlug. Zo zijn wij hè, vlug? Wij doen alles vlug. Mama is altijd heel snel en heel vlug met alles. Hup hup, kom op!” Pfoeh!

Vooruitgang

Dit is een belangrijke conclusie. Dit is een vooruitgang. En wat een logische verklaring ook voor het feit dat mijn burnout zo lang duurt. Ik ben al tientallen jaren niet écht in rust geweest. Ik ben ook al jarenlang best wel vaak erg moe geweest. Zou dit nu eindelijk de verlossing zijn? Zou dit nu de eerste flinke stap naar genezing zijn?

Een burnout ligt niet alleen maar aan je werk, zo is wel weer aangetoond. Mijn lichaam begint het weer te kunnen. Mijn lichaam blijkt écht in staat te zijn om zich volledig te ontspannen. Zo volledig kalm en rustig, dat het voor mij een beetje buitenaards aanvoelt.

Ik ben blij. Ik ben erg blij dat ik dit nu kan voelen. Ik hoop dat de momenten van “serenity now” dagelijks zullen terugkomen, en dat het dan langzaam normaal wordt. En dat die momenten dan langer gaan duren, en dat ik uiteindelijk, aan het eind van mijn burnout, gewoon lekker snel kalm ben zodra ik rust neem.

Ik houd vol. Duurt het nog een jaar? Nog twee? Het kan me niet meer schelen. Ik zie nu licht aan het eind van de tunnel! Dit is de doorbraak!

Volgende keer

Volgende keer springen we vier maanden vooruit in de tijd wegens het Coronavirus.

Reageren? Dat kan via Instagram.