#320: Ik ga het 4-fasen herstelprogramma van Ellis doen

Begin maart 2024. Ik zit in een terugval die flink ernstig is. Ik heb het verpest voor mezelf. Na een terugval in november was ik weer wat opgekrabbeld en begon ik mezelf weer veel te veel te belasten. Dit zorgde voor een nog completere instorting (zie blog #312).

Ik leerde een hoop lessen en ontdekte nieuwe informatie over wat ik wel en niet moet doen. Ik kreeg nieuwe inzichten, zoals bijvoorbeeld dat als je niet meer overprikkeld bent en weer kan slapen, dat je dan nog totaal niet klaar bent om activiteiten te gaan hervatten (zie ook blog #318). Je moet óók nog je slaapschuld inhalen én je concentratie herstellen alvorens ook maar iets te willen.

Herstelprogramma

Ik heb besloten om het 4-fasen herstelprogramma van Ellis officieel te gaan doen. Ik heb Ernst Ellis, die huisarts is, opgebeld en gevraagd om mij door zijn standaardbehandeling voor chronische vermoeidheid heen te loodsen. Ik denk niet dat ik allerlei andere aandoeningen heb zoals fibromyalgie, CVS of een B12-tekort, maar toch lijkt het me goed om dat ook meteen mee te nemen.

Het kost wel wat want ik ben niet ingeschreven bij hem als patiënt en dus worden de consulten niet vergoed. Dat is wel een zorg voor mij want ik heb nauwelijks geld, maar misschien is het een extra impuls voor mij om me extra goed aan het programma te houden.

Na de eerste afspraak (die gelukkig telefonisch zijn want ik ga natuurlijk niet elke keer van Friesland naar Doetinchem rijden) heb ik er geen zin in maar ik ben wel gemotiveerd. Het 4-fasen herstelprogramma is namelijk erg streng. Vooral in de eerste twee fasen mag je niks. Je moet, zoals Ellis het noemt, gaan leven “als een koe in de wei”.

Alleen een beetje rondhangen en eten en slapen dus. Je mag niet werken, geen radio, TV, telefoon, internet, games of andere elektronica. Geen feestjes en sociale verplichtingen. En alles waar je niet onderuit kan komen, zoals naar de dokter gaan of boodschappen doen, mag niet te lang duren.

Je moet eerst een concentratietest doen waarbij je een roman leest. Je stelt een timer in en begint te lezen, Zodra je de concentratie verliest en je niet meer zo goed kan volgen wat er staat, stop je de timer. Bij mij is dat na 30 minuten. Ik kan mezelf 30 minuten concentreren, wat mooi is want bij veel mensen met een pittige burnout is het maar vijf minuten. Deze tijd moet je vanaf dat moment altijd aanhouden voor ALLE activiteiten. Langer mogen ze NIET duren.

Dus, vrijwel niets doen en verplichte activiteiten maximaal een half uur bij mij. Heb ik mazzel mee want het is zeven minuten rijden naar de Albert Heijn, zeven minuten terug en dan kan ik dus 16 minuten boodschappen doen. Precies genoeg om niet over de concentratietijd heen te gaan. Ook heb ik een favoriet wandelrondje dat 20 minuten lang is, plus 5 minuten met de auto heen en terug. In totaal precies dertig minuten dus.

De strakke regels worden er natuurijk nogal dik bovenop gelegd om ervoor te zorgen dat mensen zich er aan houden. Er is natuurlijk heus wel ruimte voor uitzonderingen, bijvoorbeeld als er iets gebeurt wat écht niet kan wachten. En je moet ook wel eens iets bestellen, een berichtje sturen of iets opzoeken waarbij je je telefoon gebruikt. Maar: hoe vaker je afwijkt van de regels, hoe langer het herstel zal duren.

Ik denk dat ik zo’n streng programma wel nodig heb. Al het “lief zijn voor jezelf” en “naar je lichaam luisteren” heeft voor mij nog nooit geholpen. Als ik lief ben voor mezelf doe ik allemaal leuke dingen waarvan ik kapot ga. Mijn lichaam doet het niet: loodzware activiteiten voelen prettig aan, rust nemen voelt kut. Het is nu eens tijd voor een structurele aanpak met harde regels.

Middagslaap

Ook de slaap wordt in het programma gemeten. Ik slaap extreem slecht. Twee tot vier uur per nacht en voor de rest lig ik wakker. Mijn hoofd voelt onrustig of gespannen. Slechts heel af en toe komt er opeens rust maar dan alsnog val ik niet meer in slaap.

Volgens Ellis moet eerst de slaap hersteld worden naar hoe het was toen men nog gezond was. Dat was bij mij destijds 7 uur per nacht. Daar bovenop moet een middagslaap worden ingevoerd die twee uur duurt. In totaal moet ik dus 9 uur per dag gaan slapen.

Deze middagslaap is verplicht en moet van 13:00-15:00 plaatsvinden in bed, met de gordijnen dicht, net zoals je in de nacht slaapt. Pas als de nachtslaap hersteld is en de middagslaap lang genoeg is zal de concentratietijd gaan toenemen. Daarna volgen nog twee fasen voor heractiveren en reïntegratie maar daar heb ik het nog maar niet over. Eerst maar eens fase 1: het ontprikkelen en weer slapen. Pfoeh! Wat een opgaaf. De hele dag niksen en dan ook nog naar bed tussen de middag! De eerste tien dagen verlopen voor mij erg stroef. Het is ontzettend moeilijk om te doen.

Het ontprikkelen gaat wel een beetje: ik ben trots dat ik al gestopt ben met het nieuws lezen, gestopt met social media, gestopt met computeren, gestopt met TV / YouTube kijken, gestopt met filmpjes scrollen op TikTok of Instagram Reels, gestopt ben met de iPad (die ligt nu op zolder). Gestopt met kletsen en rondhangen bij diverse buren. Mijn leven wordt al een stuk leger, maar toch is het nog niet genoeg.

Onrust

Ik ben onrustig dus ik pak té vaak nog mijn telefoon. Even toch stiekem het nieuws lezen. Of shoppen terwijl ik niks koop. Doordat mijn leven zo leeg wordt verveel ik me te pletter. En mijn hersenen willen prikkelingen en activiteit. Het is niet prettig maar dit hoort er bij en als het goed is ga je er aan wennen. Verveling is gezond als je een burnout hebt.

De middagslaap is voor mij geen slaap. Ik lig wel in bed maar kijk naar het plafond, net zoals in de nachten. Ik word soms wel even rustig en dan ga ik dagdromen en dat is erg prettig. Ook de middagslaap kan in het begin super irritant zijn en weerstand opwekken, maar later schijn je daar ook aan te wennen en er zelfs naar te verlangen(!). Ik ben benieuwd naar wat er gaat gebeuren.

Ik kan ook niet verwachten dat het makkelijk zou zijn, het is een rigoureuze ingreep in mijn leven. Maar ik sta er achter en ik ga het doen. Ik ga het volhouden tot het einde. Ik ga die meneer Ellis net zo vaak bellen als maar nodig is, en ik weet dat het begin het moeilijkste is want dat schrijft hij ook in het programma.

Het sterke van dit programma is dat je middels de concentratie en de slaap dus écht kan meten waar je aan toe bent. Mijn grootste probleem is dat is mezelf altijd meteen weer veel te veel belast als ik me ook maar een piepklein beetje beter voel. Maar nu is dat afgelopen. Als ik niet voldoende slaap is het VERBODEN om mezelf te gaan belasten. Als ik niet voldoende concentratietijd heb opgebouwd is het VERBODEN om mezelf langer te belasten. Dat is tenminste duidelijk!

Opeens krijg ik een mailtje van een oom van mij. Oeps! Mag ik mijn e-mail wel lezen eigenlijk? In de ochtend is in het herstelprogramma ruimte voor noodzakelijke boodschappen, doktersbezoek, en wat dies meer zij. Het lezen van mijn berichten laat ik vallen onder “noodzakelijke boodschappen” want er kan natuurlijk altijd iets bij zitten van de belastingdienst, gemeente, het UWV e.d.

Oké, ik mag mijn e-mail even lezen. Mijn oom biedt aan om mijn volledige behandeling bij dokter Ellis te betalen. Dat is weer een zorg minder. Dankjewel, lieve oom.

Over een week heb ik weer een gesprek met Ellis. Ik merk uiteraard nog niks maar je moet het ook wel minstens vier weken doen. Bij mij zal het wel twaalf weken zijn of langer, daar ga ik maar vanuit. Ik ben enthousiast over dit programma maar ook bang dat het niet werkt. Dit is zo’n beetje mijn laatste hoop. Als dit niet gaat helpen dan weet ik het écht niet meer. Ik ga ervoor, hoe moeilijk het ook wordt.

Volgende keer.

Volgende keer: gigantisch ontprikkelen.

Heb je zelf soortgelijke ervaringen of juist andere? Reageer op Instagram of Threads.